کارشناس مطالعات تونل‌های‌ راه‌آهن کشور تأکید کرد: عبور مترو از زیر چهارباغ اصفهان به‌عنوان یک شهر تاریخی و گردشگری، کار درستی نیست، چون سطح آب در این منطقه بسیار بالاست.

به گزارش خبرنگار بخش میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، محمدرضا اسپهبد که در دومین روز همایش «میراث فرهنگی اصفهان در خطر» در تالار موزه‌ی فرش در تهران سخن می‌گفت، ادامه داد: من فکر می‌کردم، این صحبت به حدود پنج سال پیش مربوط است که گفت‌وگوهای زیادی در این زمینه انجام شدند.

وی با اشاره به این‌که در هر زمینه‌ای، نخست مطالعه لازم است، گفت: حدود 12 سال پیش، مدتی در یکی از شرکت‌های مهندسی اصفهان با انجام مطالعات لازم در این زمینه، به این نتیجه رسیدیم که به‌دلیل شرایط ناهمگن دشت آبرفتی اصفهان، تونل مترو نباید از زیر خیابان چهارباغ عبور کند. اکنون متأسفانه در این زمینه کم‌لطفی می‌شود و این کم‌لطفی از سوی کسانی است که در قالب بعضی از مسؤولان این کار را انجام می‌دهند.

عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات بیان کرد: در نه متری سطح زمین در منطقه‌ی چهارباغ، سطح آب زیرزمینی بالاست. هم‌چنین دو طبقه لایه‌ی رس در این منطقه است. به همین دلیل، از نظر سطح آب، خاک و منطقه‌ی چهارباغ، با مشکلاتی روبه‌رو هستیم. این موارد به‌لحاظ ژیوتکنیکی برای ایجاد سازه‌ای مانند مترو مشکل‌زا هستند.

وی با اشاره به عبور مترو از پاریس و لرزش‌هایی که در ساختمان‌های خیابان شانزه‌لیزه به‌شکل شبانه‌روز احساس می‌شوند، اظهار داشت: چرا ما این مشکل را مضاعف می‌کنیم، درحالی‌که وضعیت در منطقه‌ی اصفهان به‌لحاظ آبرفتی بودن بدتر از وضعیت زمین در پاریس است.

او ادامه داد: هرچند در تکنولوژی امروز، از نظر آب با مشکل روبه‌رو نیستیم و آب‌های سطحی را می‌توان جمع‌آوری کرد، مانند کاری که در تونل‌های مترو در تهران انجام شد، ولی در اصفهان با دو مشکل نوع خاک و تکان‌هایی که ایجاد می‌شوند، روبه‌رو هستیم. از همه مهم‌تر، آثار تاریخی هستند که در پایین خیابان چهارباغ قرار دارند.

وی با اشاره به وجود مدرسه‌ی چهارباغ در سمت راست این خیابان و مشکلاتی که به‌دلیل حفر تونل در این منطقه ایجاد می‌شوند، گفت: ما اعلام کردیم که برای عبور مترو، چهارباغ را ندیده بگیرید و حتا پس از بررسی‌های لازم، اعلام شد که عبور مترو از خیابان شمس‌آبادی هیچ اشکالی ندارد.

عضو هیأت مدیره‌ی کانون بازنشستگان سازمان انرژی اتمی ایران بیان کرد: در جلسه‌های متعددی که در این زمینه برگزار شدند، قرار بود مترو از خیابان شمس‌آبادی عبور کند، حتا یونسکو و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به این مسأله رأی مثبت دادند؛ ولی متأسفانه اکنون می‌شنویم که گویا حتا تونل در مسیر چهارباغ زده شده است و اصرار دارند که مترو را از این مسیر عبور دهند.

اسپهبد با اشاره به طراحی بی‌نظیر شهر اصفهان از نظر گردشگری، زیبایی و معماری، گفت: من از مسؤولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری می‌خواهم، تا عمق فاجعه به جایی نرسیده است که همه‌ی ما در این مصیبت واقعی‌ قرار گیریم، جلوی این کار گرفته شود.

وی در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره‌ی این‌که اگر مسیر مترو به سمت خیابان شمس‌آبادی تغییر کند، آیا مشکل نوع خاک در این مسیر کم‌تر است؟ اظهار کرد: مشکلاتی که ما در مسیر چهارباغ داریم، وجود عمق بیش‌تر آب و لایه‌های رسی با یک ضخامت ضعیف‌ترند. این درحالی است که در مسیر شمس‌آبادی، این مشکلات بسیار کم‌ترند.

او در پاسخ به این پرسش که از چه زمانی بررسی درباره‌ی این مسأله آغاز شد؟ گفت: حدود 12 سال پیش، بررسی‌هایی انجام شدند و اعلام شد که عبور مترو از چهارباغ، خطرناک است. حتا در آن زمان، پس از بررسی‌های انجام‌شده، مسیر شمس‌آبادی به‌عنوان گزینه‌ی برتر مشخص شد. هم‌چنین مطالعات زمین‌شناسی و حفاری‌های انجام‌شده نشان دادند که چهارباغ محیط مناسبی برای عبور مترو نیست.

این مدرس دانشگاه اعتقاد دارد: عبور مترو از زیر زاینده‌رود، هیچ اشکالی ندارد و ما ترس و واهمه‌ای برای عبور مترو از زیر دریاچه نداریم، چون با روش‌های تکنولوژی می‌توان مشکل آب و عبور تونل را از زیر رودخانه برطرف کرد؛ ولی مشکلی که وجود دارد، این است که تونل نباید به کوله‌های دو طرف پل سی‌وسه پل نزدیک شود.

وی با اشاره به حضور مرحوم دکتر آیت‌الله‌زاده شیرازی به‌عنوان ناظر سازمان میراث فرهنگی در جلسه‌هایی که برای عبور مترو از چهارباغ اصفهان برگزار می‌شدند، اضافه کرد: زمانی که در جلسه‌ها در این‌باره صحبت می‌شد، دکتر شیرازی با گریه می‌گفت، چرا این‌ها می‌خواهند، این کار را انجام دهند؟

به گزارش ایسنا، یک کارشناس معماری و مرمت بناهای تاریخی اصفهان نیز در سخنانی با دادن توضیح‌هایی درباره‌ی از زمان پیدایش شهر اصفهان تا کنون و وضعیت این شهر به‌دلیل عبور مترو، اظهار داشت: با افزایش بیش از حد جمعیت در اصفهان در سال‌های 1363 و 1364 بحث‌هایی که پیش از انقلاب اسلامی درباره‌ی سیستم حمل‌ونقل مدرن مطرح شده بودند، باز هم سر باز کردند. پس از آن، با تصویب طرح قطار شهری اصفهان، شرکت P.B.C بررسی‌های نخست را برای این پروژه انجام داد. سپس شرکتی از فرانسه با درنظر گرفتن مسایل جمعیتی اصفهان، در همان زمان اعلام کرد که مترو برای اصفهان مخرب است، چون شکل جمعیتی این شهر را برهم می‌ریزد و اثرهای مخربی را به‌دنبال دارد.

مجتبی کنعانی با نشان دادن نقشه‌ی عبور مترو از دو مسیر شرق به غرب و شمال به جنوب اصفهان، ادامه داد: محور شرق به غرب مترو، خطر اصلی است، چون از نظر فنی، این محور باید از زیر بازار نقش جهان و سردر قیصریه عبور کند.

وی با اشاره به برخورد دو محور شمالی ـ جنوبی و شرقی ـ غربی در میدان دروازه‌دولت اصفهان، گفت: این نقطه دقیقا جایی است که برج جهان‌نما ساخته شده و این خود سبب بروز مشکلاتی است، چون اگر هر 15 دقیقه یک‌بار قطار زیرزمینی در این ایستگاه توقف داشته باشد و بخواهد جمعیت زیادی را تخلیه کند و از سوی دیگر، روزانه تعداد زیادی از مردم در برج جهان‌نما تردد داشته باشند، بافت تاریخی اصفهان لطمه‌ی غیرقابل تصوری را می‌بیند.

او افزود: عبور و مرور و تردد در محور دروازه‌دولت، بزرگ‌ترین خطری است که اصفهان و بافت تاریخی آن را تهدید می‌کند. هرچند مطالعاتی زیادی درباره‌ی دیگر مسایل این بافت انجام شده‌اند، ولی متأسفانه به این موضوع توجهی نشده است. بحث‌های جمعیتی به دیدگاه‌های بالاتری نیاز دارند که در این زمینه تصمیم‌گیری کنند.

به گزارش ایسنا، در ادامه‌ی این همایش، سخنگوی ائتلاف ملی حامیان میراث فرهنگی اصفهان با اشاره به مشکلاتی که در زمینه‌ی عبور مترو از چهارباغ، شهر تاریخی اصفهان را تهدید می‌کنند و سخنان متناقضی که از سال 1381 تا کنون توسط مسؤولان پروژه‌ی مترو اصفهان، شورای شهر و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان بیان شده‌اند، گفت: متأسفانه در شرایطی، به سال جدید وارد می‌شویم که عروس شهرهای مشرق‌زمین دست‌خوش کج‌سلیقگی‌هاست. 

علیرضا روحانی ادامه داد: قطار شهری اصفهان اکنون زیر زاینده‌رود و با فاصله‌ی کم‌تر از 43 متر حفر شده و درحال مشوش کردن خواب آرام چند ساله‌ی سی‌وسه پل پیر است.

وی با طرح این پرسش که چه اصراری است، تونل مترو از زیر محور تاریخی اصفهان در چهارباغ عبور کند؟ گفت: چرا یک نفر از کارشناسان میراث فرهنگی ناظر بر این مسأله نیست؟ چرا امین‌پور ـ رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان ـ که زمانی به‌عنوان عضو شورای شهر اصفهان با برداشتن یک آجر از برج جهان‌نما مخالفت می‌کرد، باید بر صندلی ریاست سازمان میراث فرهنگی استان اصفهان بنشیند؟

او از رحیم‌مشایی پرسید که آیا زمان آن نرسیده است که اقتدار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری را نشان دهید؟

وی بیان کرد: امروز متأسفانه حتا مشخص نیست، نخاله‌های تونل‌برداری مترو اصفهان در کجا تخلیه می‌شوند. البته تا زمانی که ریل‌های راه‌آهن در تونل کار نشده‌اند و قطار عبور نکرده، فاجعه‌ای رخ نداده است. پس هنوز هم می‌توان مدیران شهری اصفهان را سر عقل آورد و جلوی زیاده‌خواهی‌های آن‌ها را گرفت.

سخنگوی ائتلاف حامیان میراث فرهنگی اصفهان تأکید کرد: با یک حمایت همه‌جانبه از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور و افکار عمومی، می‌توان جلوی این فاجعه‌ی تاریخی و ملی را گرفت.

به گزارش ایسنا، در این همایش برخی کارشناسان میراث فرهنگی و معاون دفتر حقوقی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری حضور داشتند.